سنڌي ٻوليءَ جو آئيندو

مارچ 23, 2008 ڏانهن 2:07 pm | Posted in Autobiographical, Education, Language, Sindhi, سنڌي | 15 رايا

سنڌي ٻوليءَ جو آئيندو ۽ اُڙدوُ

بلاگَ لکي ڪيئي مهنا گزريا آهن. ڪيئي وارَ بِلاگُ لکڻ شروع ڪيوٿمِ پرَ وري پورو ڪرڻ جو وقت ڪونه مِليو آهي. پوئين ڊسمبرَ ۾ توُنسِيا، ۽ ويجھڙائيءَ ۾ دُٻئيِء ۽ ايرانَ وڃڻ ٿيومِ. اِنهن ڏيهنِ بابت پنهنجا ويچارَ اڃا لِکڻا اٿمِ. هڪ وار تعليمَ جي مقصدن بابت بِلاگ لکڻ شروع ڪيُو هومِ ته سائڻِ بينظيرَ ڀٽي جي قتلَ جي خبر مليِ ۽ اِهو بِلاگُ پڻِ اَڌوُرو رهجي ويو جو تنهن ڏُک ڀري دُرَگھَٽنا ڪري سنڌَ جي آهُن ڀري وائيويلا ٻڌڻ لاءِ خبرُنِ ۾ پنهنجو سمورو موهُ پئجي ويومِ. تِنِ ڏينهنِ ۾ پاڪستان جي ٽي ويِ پِڻِ پهريون ڀيرو ڏٺمِ. هتي خبرُن لاءِ سنڌي ڪسيِ (چينلُ) ”ڪي ٽيِ اينِ“ ڳنڍَ ڄارَ تي ايندي آهي پرَ تنهن وقتِ اِنهيءَ ڪسيِءَ تي سنڌَ جي ڪا خبرَ نه پي ڏنئوُن.

منهنجي زالَ ٻنِ ڏهاڪڙن مٿي گذري مانکي پهرين وارَ اڙدوُ اخباروُن پڙهندي ۽ اُڙدوُ ٽيِ ويِ ڏسندي عجب کادو. پڇيائين، ”اڙدوُ اڃا سمجھڻ سولي لڳيئي؟“ پوين ٽيهنِ ورهين ۾ رڳو ورلي سرلي ڇَٽَ ڇه ماهِ پڙهي هوُندمِ. وقتُ ٿورو هوُندو اٿمِ. انگريزي ڇڏي، سنڌي پڙهڻ جو شونق هوُندو اٿمِ. اڙدوُ پڙهڻَ لاءِ وقتُ ڪونه ڪڍندو آهيان نه ڪا اڙدوُ ڳالهائيندڙن سان گھڻي سنگتَ رهيِ اٿمِ. ڪجهه جرمنِ به سکي هيَمِ پرَ اُها هاڻ گھڻي ڀاڱي ڪتب نه آڻڻ ڪري وسري ويئيِ ٿمِ.

پَرَ ستيتا چئجي ته اِها اڙدوُ اڃا پڪيِ يادِ بيٺي اٿمِ. اٺين جي وچ کان ٻارهين ڪلاسَ ڪراچيءَ ۾ ڪئي هَمِ. نائين ڏهينءَ ڪلاس ۾ ڪراچي بورڊَ ۾ اڙدوءَ جا پرچا ڏنا هيمِ جن ۾ منهنجيون ناموري مارڪوُن (78 سيڪڙوِ) هيوُن. يارهين ۾ ڏيارام ڄيٺملِ ڪاليجَ ۾ سنڌي جو پرچو ڏِنُمِ، جنهن ڪري ٻارهيئن ڪلاس ۾ سوَلي (سَليس“) اڙدوُءَ جو پرچو ڏيڻو پيومِ. الاجي، ڪرڪڻ واريِ ڳالهه نه ٿيندي ته انهيءَ سولي اڙدوُءَ واري پرچي ۾ وريِ رڳو لڳُ ڀڳُ 65 سيڪڙو مارڪوُن مِليمِ. مانکي ڪِنِ ٻڌايو ته انهيءَ کان مٿي مارڪوُن سوَليءَ اڙدوءَ جي پرچي ۾ ڏيندا ئي نه هُئا. ڪِن جو چوڻ هو ته اڙدوُ پرچي جي پَدُ ڪڍندڙَنِ کي خبرَ آهي ته اِهو پرچو اڙدُيِ ڇوڪرا ڪيِنه ڏيندا آهن. تِنِ گھٽِ مارڪُنِ جو نتيجو اِهو جو منهنجي ڪراچي بورڊَ ۾ بيهڪ ٻي نمبر تي آئي، پهرين بيهڪ واري ڇوڪري کان چار جوڙَ مارڪوُن گھٽ هُيمَ. سڀِن جا ڀاڳ پنهنجا.

اهڙي غيرَ پَڇاڙڻُ هونديِ. پرَ وڏنِ جون دعائون اٿمِ، خير سان منهنجي رهڻيءَ تي نيٺ تنهن غيرَ پَڇاڙڻي جو ڪو اثر ڪونه پيو. اڳيئي آمريڪا اچڻ جي تياري ڪندي هِتان جا امتحان پِڻ ورتا همِ ۽ آمريڪا جي هِڪ مُکي يونيورسٽي ۾ داخلا سان ڳڏُ پڙهائي لاڳُ ۽ رهڻ جي خرچي لاءِ وظيفو مليو هومِ. جيسين ٻارهيئن ڪِلاسَ جا نتيجا نِڪتا، مان آمريڪا جي پَرڳڻي ڪيليفورنيا ۾ ڪيلٽيڪ يونيوسٽيِءَ http://www.caltech.edu ۾پنهنجي اڳتي پڙهائيءَ ۾ رُڌَلُ هُيمِ.

اُڙدوُ لفظُ

مان اُردو بدران اُڙدوُ لفظُ ڪتب آڻيندو آهيان. اُڙدوُ لفظ پُراڻو سنڌي لفظ آهي، جيڪو سائين اَلاما آءِ آءِ قاضيءَ موجب اردو لفظ جو اصلي اُچارُ آهي. اِهو لفظ پراڻي نارڊڪ (اُتر يورپي) ڏيهن جي اولائڪيِ ڌرمَي آکاڻين ۾ ملي ٿو. اُڙدَ کي پوڙهي ڏائڻِ ليکبو آهي جيڪا نورنَ ديوينِ مان هڪَ آهي.

پاسي فوٽوُن ڏائڻ ڪنهن کي بند ڪڙيُنِ ۾ وجھي پئي ــــ

اِنهيءَ ڏائِڻ بابت هڪُ ويب صفحو هِنَ ريِتِ لکي ٿو

“The Norns were depicted in three stage of womanhood. Verdani as a young maiden, Skuld as mature woman or a mother, and Urda as an old hag.”

http://www.timelessmyths.com/norse/aesir.html

سائين پروفيسر الاما قاضيِ وڌيڪ ٻڌائن ٿا ( سائين عبدالغفار سومري جي ترجمي موُجب ـــــ

ليڪن شروع کان وٺي لفظ ”اڙدو“ هڪ خاص مفهوم جو حامل آهي. جنهن ۾ دهشت يا خوف جو عنصر شامل آهي. اِها ساڳي معنويت مٿي ذڪر ڪيل ”اڙد“ ديويءَ جي بوتي مان به ظاهر ٿئي ٿي، جيڪا ”تقدير“ جي عرفيت ۾ واقعي خوف پيدا ڪندڙ آهي.

دنيا جي تاريخ ۾ اسان کي اهڙا دؤر به ملن ٿا؛ جنهن اهڙي انبوهه يا لشڪر جي روپ يا دهشت کي به فيصله ڪن سمجهيو ويو آهي.

http://sindhiadabiboard.com/Catalogue/Sufism/Book1/Book_page8.html

هرَ ٻوليِ پنهنجي جاءِ تي پرَ هِنَ ٻولي جي نالي ۾ اسان لاءِ ڪهڙو نه اُپَمان (اِستعارو) آهي! (مشق ـــ انهيءَ ترجمي مان ڪي اوڌر لفظ ڪڍي نج سنڌي لفظن جو ورتاءُ ڪبو ته ٻولي جي مٺاڻ ٻي ٻڌڻ اينديِ).

ٻيو اُڙدوُ ڳالهائيندڙن لاءِ اڙدُي لفظُ ڪتب آڻيندو آهيان. اِهو لفظُ انهيءَ ڪري لکندو آهيان جو سنڌَ ۾ آيل پناهگيرَ اصُل ۾ گھڻيئي ٻوليون ڳالهائيندڙ آهن. ڪي گُجراتي، ڪي ڪونِڪِي، ڪي مرهاٽيِ، وغيرا. اِنهن سڀن جو اڙدوُ سان ناتو پاڪستان ٺهڻ کان پوءِ جو آهي. هاڻي افغان جنگ کان پوءِ پٺاڻ ۽ ٻيا افغان پناهگيرَ به سنڌ پُڳا. تنهن ڪري اڙدُي لفظُ پڌري معنا رکي ٿو، جينئين سنڌي ڳالهئيندڙ ماڻهون سنڌي سڏبا، گجراتي ٻولي ڳالهائيندڙَ گجراتي، تينئين اُڙدو ٻولي ڳالهائيندڙن کي اُڙديِ سڏڻ گهرجي.

اينئين چوڻ سان اِهو پڻ پڌرو ٿئي ته ٻيا ماڻهون اُڙدي ناهن. اُڙدوُ ڳاڻَ ڳڻيِ (محدود ۽ مخصوص) ٻولي آهي جيڪا رڳو اڙدُين جي مڃبي ۽ اسان لاءِ ڌاريِ رهندي. هوُنئن اڙدوُ هندي ٻوليءَ جو هِڪُ روُپ آهي، جنهن پراڻي ۽ پکيڙيلَ ٻوليءَ ۾ ڪي فارسي جا وڌيڪ لفظ وِڌا ويا آهن ۽ جنهن جي لپيِ ڦيرائي ويئي آهي. لپيِءَ ۽ ٻوليءَ جي وشيش جي ڳالهه ٻي ٻيِ آهي؛ ڏسندا لپينِ تي بِلاگُ ”ظ ظالم، ز زالَ، ته پوءِ ذ ڇا لاءِ؟“

http://tinyurl.com/2auw4j

هندي اُڙدوءَ جو اڄوڪي سنڌيءَ تي اثر

ڪي ورهيه ٿيا، مُمبئيءَ وڃڻ ٿيومِ. سائين رميش ڪٽيجا مانکي هڪَ ناليور سنڌي ليکڪ وٽ وٺي هليو جنهن جو نالو هاڻ وسريم پيو. ليکڪ ڳالهه ڪئي ته سنڌي ٻولي لکندڙن ۾ سنڌ توڙي هند ۾ سنڌيءَ جو هاڻ جَسُ نه رهيو آهي. اڄوڪيون اخباروُن ۽ ٽي ويِ ڏسڻ سان پڌرو ٿو ٿئي ته سنڌي ٻولي ۾ نه رڳو هزارين ڌاريا لفظ نِجُ سنڌي لفظن جي جاءِ وٺن پيا، پرَ سنڌي وياڪرڻ به ناسُ ٿي پئيِ. هڪَ مخزنَ ۾ پڙهيم، مقالي جو سرنامو هِنَ ريت ڏنل هو ــ ”بينظير ڀٽو جو قتل!” سنڌي ٻوليءَ جي سونهن هڪ ته هِنَ ريت آهي ته تنهن ۾ لفظن جي فاعل مفعول واريِ ڪارائتي ڦيرَ سان لفظ ڦيرائبا آهن. اِئين ڪرڻ سان جُملن ۾ سنڌي لفظن جي ترتيب کي ڇوڙَ هوندي آهي، ۽ اِها ترتيب معنا ڦيرائڻ بدران زورُ ۽ جذبو ڏيکاري سگھندي آهي. ”ڪتي ماڻهوُڻ ڏٺو“ کي ”ماڻهون ڪتي ڏٺو“ ۽ ”ڏٺو ڪتي ماڻهون!“ ڪري لکڻ سان معنا (ڪنهن ڪنهن کي ڏٺو) نه ڦرندي جو ”ماڻهوُنءَ ڪتو ڏٺو“ ڳالهه لفظن جي ٻين روُپن سان چئجي ٿي.

اها سنسڪرتَ ۽ لاتني ٻوليءَ وانگي معنائي لفظي جوڙ سنڌي وياڪرڻ جي سُهڻي مامَ آهي جيڪا لفظن جي ترتيبَ کي ڇُڙُ واڳَ ڏيندي اِنهن ٻولين ۾ شائري ۽ جذبن جي پڌرائي لاءِ سولائي ڪري ٿي ڇڏي. سنڌي وياڪرڻ بابت ڏسندا

http://www.linguistics.uiuc.edu/jscole/Sindhi%20work.htm

سنڌي ٻوليءَ جو لَمڻو؟

ٻوليون سدائين لفظ جزب ڪنديون هلنديون آهن. پرَ ٻولي گيان ٻڌائن ٿا ته ٻوليون ٻِن ريتن سان لَمڻجي ويِنديوُن آهن. هڪُ لمڻ (گُم ٿيڻ، غائب ٿيڻ، اُڏامي وڃڻ) جو ڪارڻ اِهو هوندو آهي ته ڳالهائيدڙَ ٻارن کي ٻولي ڪونه سيکارين. ٻيو ڪارڻ ڪنهن ٻي ٻولي جو اثر. جڏهن ڪا بيٺڪ ڄمائيندڙ قومَ سرڪاري آفيسن، ڌنڌن ۽ سماچاري وسيلن تي قبِضو ڪري پنهنجي ٻولي هلائي ٿي، ته دٻيل قوم جي ٻولي تي ايترو اثر ٿي وجھي جو اُها ٻولي ٻن ٽن ٽَهين اندر بيٺڪ ڄمائيندڙ ٻوليءَ جا لفظ ۽ وياڪرڻ کڻي پنهنجو روُپُ الوُپ ڪيووڃي.

Of the estimated 7,000 languages spoken in the world today, linguists say, nearly half are in danger of extinction and likely to disappear in this century. In fact, one falls out of use about every two weeks.

---

Some languages vanish in an instant, at the death of the sole surviving speaker. Others are lost gradually in bilingual cultures, as indigenous tongues are overwhelmed by the dominant language at school, in the marketplace and on television.

---

Only one person remains who knows Siletz Dee-ni, the last of many languages once spoken on a reservation in Oregon.

http://www.nytimes.com/2007/09/19/science/19language.html

سنڌي ٻولي ۾ تِکائي سان ڌاريا لفظ ڀرجن پيا

ڪراچي حيدرآباد ۾ ڪي سنڌي ٻارن سان سنڌي ڪونه پيا ڳالهائِن. پرَ سنڌي ٻوليءَ لاءِ اِنهيءَ کان وڏو جوکو ڌاريا لفظ ۽ سنڌي وياڪرڻ جي ڀڃ ڊاه آهي. سائين فرهان شيخَ لکن ٿا ته نِجُ سنڌي لفظ ڪتب آڻڻ گھرجن جن بدران اخباري ليکڪ ڦيرائي اڙدوُءَ وارا لفظ (يا اُڙدوُءَ واري معنا سان لفظَ) ڪتب پيا آڻين. هيٺين فهرست سندن ڏنل آهي، اِنهيءَ ۾ هڪ اڌ ڦيري مان ڪئي آهي. ٻه چارَ اڙدوُ جا ڏنلَ لفظ سنڌي ۾ ٻيءَ معنا سان لڳن ٿا، جيئين مِلڻ ”حاصل ڪرڻ، لڀڻ، جزب ٿيڻ“ واريون معنائون رکي ٿو، جڏهن اُڙدوُ مان ”ملنا“ لفظُ گڏجڻ لاءِ پڻ ڪتب اچي.

ENGLISH ــــ اڙدو ــــ سنڌي

*Daily* ــــ روز ــــ ڏيهاڙي

*that* ــــ ڪِه ــــ ته

*Although* ــــ حالانڪه ــــ جيتوڻيڪ

*If* ــــ اگر ــــ جيڪڏهن

*Provided* ــــ بشرطيقه ــــ جيڪڏهن

*Perhaps, may be* ــــ شايد ـــــ متان

*Pure* ــــ خالص ــــ نِجُ

*If Only* ــــ ڪاشِ ــــ جيڪر

*Always* ــــ ھميشه ــــ سدائين

*At least* ــــ ڪم از ڪم ــــ گھٽ ۾ گھٽ

*I think, believe* ــــ سمجھان ٿو ــــ ڀائنيان ٿو

*Talk* ــــ گفتگو ــــ ڳالھ ٻولھ

*Negotiation* ــــ مذاڪرات ــــ ڳالهيون

*deficiency* ڪمي ــــ اوڻائي

*Dearth, shortage* ڪمي ــــ کوٽ، گھٽتائي،اَڻاٺ

*secret* خفيه، راز ــــ ڳجھو،ڳجھ

*Blot* ــــ داغ ــــ چُٽو

*Hold* ــــ پڪڙڻ ــــ جھلڻ

*Prevent, Stop* ــــ روڪڻ، منع ڪرڻ ــــ جھلڻ

*Prevention* ــــ روڪ ،پرھيز ــــ جَھلَ

*Last* ــــ آخري ــــ پويون

*clear* ــــ واضع ــــ چِٽو

*exposed* ــــ ظاھر ــــ پڌرو

*Habit* ــــ عادت ــــ ھَير

*air* ــــ ھوا ــــ ھِير

*Bored, fed up* ــــ بيزار ــــ تنگ، بِرُ

*wisdom* ــــ سمجھ ــــ ساڃھ

*despair* نراسائي ــــ مايوسي

*childhood* بچپن ــــ ننڍپڻ

*Rain* ــــ بارش ــــ مينهن

*Beginning, start* ــــ شروعات ــــ منڍ

*end* آخر ــــ پڇاڙي

*Conclusion, Finish* ــــ ختم پڄاڻي،ڇيھ

*Result* نتيجو ــــ پاڇي، تت

*Vicinity, Locality* ــــ محلو ــــ پاڙو

*Grocery* ــــ ؟؟؟؟ ــــ پسارُ

*Grocer* ــــ ؟؟؟ ــــ پساري

*Stuff* ــــ سامان ــــ ٽَپَڙَ

*Trade* ــــ تجارت ــــ وڻج، واپار

*Trader* ــــ تاجر ــــ واپاري

*Merchandise* ــــ سودو، مال ــــ وَکَرُ

*Merchant* سوداگر ــــ وڻجارو

*Shop* ــــ دُڪان ــــ هَٽُ

*profit* ــــ فائدو ــــ لاڀ

*beneficial* ــــ فائديمند ــــ لاڀائتو

*Loss* ــــ نقصان ــــ هاڃو،چٽي

*Harmful* ــــ نقصانڪار ــــ ھاڃيڪار

*Yield* ــــ پيداوار ــــ اُپت

*cultivate* ــــ پيدا ڪرڻ ــــ اپائڻ

Value, Price* ــــ قيمت ــــ مُلُھ

*wealth* ــــ دولت ــــ ناڻو

*Surplus, sufficient* ــــ ڪافي،ڪثير ــــ جھَجھو

*more (than enough)* ــــ زياده ــــ گھڻو

*Obtain, acquire* ــــ حاصل ڪرڻ ــــ ماڻڻ

*Estimation* ــــ اندازو، تخمينو ــــ ڪاٿو

*useful* ــــ ڪارآمد ــــ ڪارائتو

*Bargain, Haggle* ــــ ??? ــــ رِيڙھ پِيڙھ ڪرڻ

*Pay* ــــ تنخواھ ــــ پَگھار

*Need* ــــ ضرورت ــــ گھُرج

*Needy* ــــ ضرورتمند ــــ گھُرجائو

*employment * ــــ نوڪري ــــ ڪِرتَ

*Occupation* ــــ ڪاروبار ــــ ڌنڌو

*Laborer* ــــ مزدور ــــ پورھيت

*Work labor* ــــ مزدوري، محنت ــــ پورھيو، ڪارج

*Partner* ــــ حصيدار ــــ ڀاڱيوار

*greed* ــــ لالچ ــــ لوڀ

*Greedy, avaricious* ــــ لالچي ــــ لوڀي

*mistake* ــــ غلطي ــــ ڀُلَ

*Guess* ــــ قياس ــــ ٽَلَ، ڌڪو

*Monopoly* ــــ ???? ــــ هِڪ هَٽي

*Place* ــــ جڳھ ــــ هَنڌُ، ماڳُ

*As per* ــــ موجب، مطابق ــــ پٽاندڙ

*Plot, conspiracy* ــــ چال، سازش ــــ سِٽ

*Scheme, Plan* ــــ منصوبو، تجويز ــــ رِٿ

*step* ــــ قدم ــــ اُپاءَ

*solution* ــــ حَلُ ــــ نبيرو

*Attack, assault* ــــ حملو ــــ ڪاھ، اُلَرَ

*victory* ــــ فتح ــــ سوڀ

*victorious* ــــ فاتح ــــ کَٽڻَھارُ

*present* ــــ تحفو ــــ سوُکڙيِ

*about* ــــ تقريبن ــــ لڳُ ڀڳ

*Additional* ــــ اضافي ــــ واڌو، وڌيڪ

*Positive* ــــ مثبت ــــ ھاڪاري

*Breakthrough* ــــ پيشقدمي ــــ اڳڀرائي

*Party* ــــ جماعت ــــ ٽولي

*Team* ــــ ؟؟؟ ــــ وَلَر، جٿو

*warning* ــــ تاڪيد ــــ چتاءُ

*Freedom* ــــ نجات ــــ ڇوٽڪارو

*Exempted* ــــ مثتثنا ــــ آجو

*Involved* ملوث ــــ اڙيل

Complaint شڪايت، فرياد ــــ دانهن

Complainant ــــ فريادي ــــ دانُھيندڙ

Notorious ــــ بدنام ــــ نالي چڙھيو، ڏاٺِيَلُ

Famous ــــ مشھور ــــ ناليرو، نانوَ چڙهيو، نامي، نالي وارو

*Remnants, signs* ــــ آثار، علامت اھڃاڻ، ڏَسُ

*rough treatment* ــــ زيادتي ــــ ڏاڍائي

*Submit* ــــ اطاعت ڪرڻ ــــ آڻ مڃڻ

*Approve* ــــ قبول پوڻ ــــ اگھامڻ

*Submission* ــــ اطاعت ــــ آڻ

*Confess* ــــ اقرار ڪرڻ ــــ باسڻ

*Offer, propose* ــــ پيشڪش ڪرڻ ــــ آڇڻ

*Offering* ــــ نظرانو ــــ ڀَيٽا

*sacrifice* ــــ قربان ڪرڻ ــــ گھورڻ

*Freedom* ــــ آزادي ــــ آجپو

*concern* ــــ فڪر ــــ اونو

*opinion* ــــ سوچ ــــ ويچار

*Apprehension* ــــ خدشو ــــ اُڊڪو، سنڪو

*Anxiety, Fear * ــــ انديشو ــــ اُلڪو

*Reliance, trust* ــــ ڀروسو ــــ آڌار

*Current* ــــ موجوده ــــ هلندڙ، هاڻوڪو

*Forecast, predict* ــــ پيشن گوئي ــــ اڳڪٿي

*Current Affairs* ــــ حالات حاضره ــــ واءُ سُواءُ

*Assembly* ــــ مجلس ــــ سَڀا، منڊلي

*Future* ــــ مستقبل ــــ آئيندو، اَڳنا

*vanished* ــــ گم ــــ الوپ

*Ordeal* ــــ درد، مصيبت،عذاب ــــ پيڙا

*Injuries* ــــ زخم ــــ ڦَٽُ

*Injured* ــــ زخمي ــــ ڦَٽِيل

*Exiled* ــــ جلاوطن پَرَواسي

*Meeting* ــــ ملاقات ــــ گڏجاڻي

*Meet* ــــ مِلڻ ــــ گڏجڻ

*congregation* ھجوم ــــ ميڙ، ميڙاڪو

*conference* ــــ اجلاس ــــ سميلڻ

*Permission* ــــ اجازت ــــ موڪل

*Message* ــــ پيغام ــــ نياپو

*Condemn* ــــ مذمت ڪرڻ ــــ نندائڻ

*criticism* تنقيد ٽيڪا ٽپڻي، ڇوھ ڇنڊ

*hunter* ــــ شِڪاري ــــ ماري، آهيڙي

*Defense* ــــ تحفظ ــــ بچاءُ

*Control* ــــ ضابطو ــــ وَسُ

*Serious, complex* ــــ سنجيده ــــ ڳَنڀير

*Terror* ــــ دھشت ــــ ڏهڪاءُ

*Terrorist* ــــ دھشتگرد ــــ ڏهڪائيندڙ

*struggle* ــــ جدوجھد ــــ جاکوڙ، مٿاڪٽ

*Adventure* ــــ ؟؟؟ ــــ ڏاکڙا

*Function* ــــ مقصد، مطلب ــــ ڪَارِجُ

*Resolution* ــــ قرارداد ــــ ٺھراءُ

*Noise* ــــ شور ــــ هُلُ، گوڙ

*silence* ــــ چپ ــــ ماٺِ

*story* ــــ ڪھاڻي ــــ آکاڻي

*Transparent* ــــ شفاف ــــ نِرمَلُ

*Unusual, different* ــــ الڳ ــــ نيارو

*Wanderer, Itinerant* ــــ خانه بدوش ــــ رمتو، رول